Η ακρίβεια εκτός του ότι χτυπά τον πυρήνα της οικονομίας αφαιρώντας διαθέσιμο εισόδημα από τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, δημιουργεί και παράπλευρες απώλειες, όπως αυτή των μειωμένων εσόδων για τον κρατικό προϋπολογισμό. Και αυτό βέβαια έχει την εξήγησή του και δεν άλλη από την αδυναμία των φορολογουμένων να πληρώσουν τους φόρους τους στην Εφορία εξαιτίας του ότι επιλέγουν να εκπληρώσουν τις υπόλοιπες υποχρεώσεις τους, όπως στέγη, τροφή, κ.λπ.
Ο εφιάλτης της γιγάντωσης των οφειλών προς την Εφορία επιστρέφει, ένα φαινόμενο που τα τελευταία χρόνια έτεινε να περιοριστεί σημαντικά. Το πρώτο δίμηνο του 2022, οι φορολογούμενοι άφησαν απλήρωτους φόρους που υπερβαίνουν τα 2,5 δισ., κάτι που αν μη τι άλλο αποτελεί ένα ηχηρό καμπανάκι κινδύνου για την πορεία της οικονομίας, αλλά και την δημοσιονομική κατάσταση.
Η εικόνα αυτή, όπως είναι φυσικό ανησυχεί ιδιαίτερα το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης και εκφράζονται φόβοι, ότι η εικόνα μπορεί να χειροτερεύσει το επόμενο χρονικό διάστημα και ειδικά από τον Μάιο και μετά που ξεκινούν οι πληρωμές του ΕΝΦΙΑ, ενώ από τον Ιούλιο και μετά τα φορολογικά βάρη θα διογκωθούν αφού θα προστεθούν σε αυτά και ο φόρος εισοδήματος.
Οι ανατιμήσεις σε βασικά είδη διατροφής, η ραγδαία άνοδος του φυσικού αερίου, του πετρελαίου κίνησης και θέρμανσης και της βενζίνης, αλλά και η ανοδική τάση που παρατηρείται εδώ και μήνες στα τιμολόγια ρεύματος, έχουν οδηγήσει νοικοκυριά και επιχειρήσεις να θέσουν προτεραιότητες στην εξόφληση των υποχρεώσεών τους.
Οι φορολογούμενοι, όπως προκύπτει από τα στοιχεία, αφήνουν απλήρωτους φόρους, με κίνδυνο να βρεθούν μελλοντικά αντιμέτωποι με κατασχέσεις λογαριασμών και πλειστηριασμούς περιουσιακών στοιχείων.
Η ακτινογραφία των στοιχείων της ΑΑΔΕ για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές δείχνει τα εξής:
- Τα «φρέσκα» ληξιπρόθεσμα χρέη αυξάνονται με μάλιστα με ραγδαίους ρυθμούς τους πρώτους μήνες του 2022. Τον Ιανουάριο οι νέοι απλήρωτοι λογαριασμοί στην εφορία ήταν 803 εκ. ευρώ και το Φεβρουάριο εκτοξεύθηκαν στα 1,773 δις. ευρώ σημειώνοντας αύξηση κατά 77,9% σε σχέση με τον ίδιο μήνα του 2021 με αποτέλεσμα στο δίμηνο τα νέα φέσια να ανέλθουν στα 2,536 δις. ευρώ και το συνολικό ληξιπρόθεσμο χρέος να σπάσει το φράγμα των 113 δισ. ευρώ. Αν συμπεριληφθούν και οι μη φορολογικές κατηγορίες το συνολικό νέο ληξιπρόθεσμο χρέος έφτασε το Φεβρουάριο τα 1,778 δις. ευρώ παρουσιάζοντας αύξηση κατά 73% συγκριτικά με τον ίδιο μήνα πέρυσι. Σημειώνεται ότι από τα στοιχεία του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής για τις μεταβολές στη διάρθρωση των χρεών στην εφορία προκύπτει ότι το 80% του συνολικού χρέους, δηλαδή πάνω από 90 δισ. ευρώ από τα 113 δισ. ευρώ προέρχεται από 8.825 φορολογούμενους που χρωστούν κατά κεφαλήν πάνω από 1 εκατ. ευρώ και αντιπροσωπεύουν μόλις το 0,2% του συνόλου των οφειλετών. Μάλιστα 5.378 επιχειρήσεις έχουν «κόκκινα» φορολογικά χρέη ύψους 66 δισ. ευρώ.
- Βασικοί τροφοδότες της αύξησης των οφειλών ήταν οι απλήρωτοι φόροι εισοδήματος, ο ΦΠΑ και τα πρόστιμα. Ειδικότερα στο εισόδημα τα χρέη εκτοξεύτηκαν το Φεβρουάριο στα 688,730 εκατ. ευρώ από 282,398 εκατ. ευρώ πέρυσι (αύξηση 144%). Το ποσοστό εισπραξιμότητας στο φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων «κατρακύλησε» στο 65,17% έναντι 79,99% τον Ιανουάριο καθώς από τις συνολικές οφειλές ύψους 486,81 εκατ. ευρώ πληρώθηκαν 317,25 εκατ. ευρώ. Στο ΦΠΑ οι απλήρωτες οφειλές έκαναν άλμα στα 446,079 εκατ. ευρώ από 299,696 εκατ. ευρώ το Φεβρουάριο του 2021 (αύξηση 49%) ενώ τα απλήρωτα πρόστιμα στους άμεσους φόρους εκτινάχθηκαν κατά 424% και διαμορφώθηκαν στα 291,403 εκατ. ευρώ από 55,626 εκατ. ευρώ.
- Στον ΕΝΦΙΑ τα φέσια ανήλθαν σε 100 εκατ. ευρώ αφού σε σύνολο οφειλών ύψους 422,06 εκατ. ευρώ οι εμπρόθεσμες πληρωμές ήταν 322,05 εκατ. ευρώ με το ποσοστό εισπραξιμότητας στο 76,30%.
- Το σύνολο των φορολογούμενων με ληξιπρόθεσμα χρέη στην εφορία εμφάνισε οριακή μείωση σε σχέση με τον Φεβρουάριο του 2021 καθώς διαμορφώθηκε σε 4.087.432 άτομα έναντι 4.140.400. Υπό αναγκαστικά μέτρα είσπραξης ήταν 1.342.432 οφειλέτες ενώ στο προθάλαμο των κατασχέσεων βρίσκονταν άλλοι 2.020.892 φορολογούμενοι.
- Το Φεβρουάριο οι εισπράξεις ληξιπρόθεσμων οφειλών (εξαιρουμένων των μη φορολογικών κατηγοριών) έφτασαν τα 144 εκατ. ευρώ το 2022 έναντι 185 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο το 2021 είχαν συγκεντρωθεί 185 εκατ. (μείωση κατά 21,9%) ενώ στο πρώτο δίμηνο οι συνολικές εισπράξεις άγγιξαν τα 800 εκατ. ευρώ. Επισημαίνεται ότι το επιχειρησιακό σχέδιο δράσης της ΑΑΔΕ προβλέπει ότι φέτος θα εισπραχθούν 4,4 δισ. ευρώ από την πίτα με τα ληξιπρόθεσμα από τα οποία τα 2,2 δισ. ευρώ θα προέλθουν από τις παλαιές οφειλές και 500 εκατ. ευρώ από τους μεγάλους οφειλέτες.