Οι δύο νέες υποπαραλλαγές Όμικρον 4 και 5 (ΒΑ.4 και ΒΑ.5) του κορονοϊού, που έφεραν νέα έξαρση στη νότια Αφρική κι έχουν αρχίσει να “δείχνουν τα δόντια τους” τώρα και στην Ευρώπη, είναι θέμα χρόνου -σύμφωνα με τους επιστήμονες- να επικρατήσουν και στην Ελλάδα.
Την ώρα που η Πορτογαλία μαστίζεται από ένα νέο κύμα κρουσμάτων κορονοϊού και νοσηλειών εξαιτίας της Όμικρον 5, στη χώρα μας έχουν εντοπιστεί λιγότερα από 20 κρούσματα και από τις δύο παραλλαγές. Οι νεότερες παραλλαγές του κορονοϊού ΒΑ.4 και ΒΑ.5, είναι “πρώτα ξαδέλφια” με την Όμικρον και Όμικρον 2, φαίνεται να παρουσιάζουν ακόμη πιο αυξημένη μεταδοτικότητα.
Η κυριαρχία της Όμικρον 5 στο 90% των νέων κρουσμάτων στην Πορτογαλία μάλιστα -η οποία έχει φέρει αύξηση των ημερήσιων λοιμώξεων σχεδόν στα 2.500 κρούσματα ανά εκατομμύριο πληθυσμού στον κυλιόμενο επταήμερο μέσο όρο, αλλά και αύξηση κατά 27% μέσα σε μία εβδομάδα στις νοσηλείες στα νοσοκομεία- έχει θορυβήσει τις ευρωπαϊκές υγειονομικές αρχές. Λίγο έλειψε μάλιστα να επανέλθει στη χώρα η υποχρεωτική χρήση της μάσκας στους κλειστούς δημόσιους χώρους, εξέλιξη που τελικά προς το παρόν αποτράπηκε.
«Σχεδόν καθόλου κάλυψη από τα εμβόλια»
Οι δύο υποπαραλλαγές της Ομικρον, φέρονται να είναι υπεύθυνες και για την πρόσφατη αύξηση των κρουσμάτων του κορονοϊού και στη Γερμανία, υπογραμμίζει σε ρεπορτάζ της η La Repubblica. Με αυξημένη ετοιμότητα οι επιστήμονες παρακολουθούν και στην Ελλάδα την εξάπλωση των δύο νέων υποπαραλλαγών, οι οποίες δεν φαίνεται να προκαλούν σοβαρότερη νόσηση.
Ωστόσο, τα υπάρχοντα εμβόλια δεν προσφέρουν σχεδόν καθόλου κάλυψη απέναντι τους κι έτσι δεν υπάρχει “ανάχωμα” στις νέες μολύνσεις.
Αυτό αποδείχθηκε και στην Πορτογαλία, με εμβολιασμένο το 90% των πολιτών.
«Είναι πιο μεταδοτικές»
Ο Δημήτρης Θάνος, Διευθυντής του Επιστημονικού Συμβουλίου του Ιδρύματος Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών (ΙΙΒΕΑΑ), ο οποίος συνεπικουρεί την προσπάθεια του Δικτύου Γονιδιωματικής Επιτήρησης του SARS-CoV-2 για την έγκαιρη ανίχνευση των μεταλλάξεων του κορονοϊου, υποστηρίζει μιλώντας στο iatropedia.gr, πως έχουμε λίγες επιστημονικές αποδείξεις σχετικά με τις δύο παραλλαγές:
“Μεταξύ των δύο παραλλαγών, δεν υπάρχει κάποια ένδειξη διαφοροποίησης. Και οι δύο, ωστόσο, είναι πιο μεταδοτικές από την Όμικρον και την Όμικρον 2 (ΒΑ και ΒΑ.2). Δεν έχουμε ενδείξεις ξεκάθαρες και αξιόπιστες για το πόσο πιο μεταδοτικές είναι σε σχέση με τις προηγούμενες”, σημειώνει ο επιστήμονας.
Μόλις 16 τα κρούσματα στην Ελλάδα
Στην Ελλάδα, από τις 2 έως τις 13 Μαΐου, σύμφωνα με πηγές του ΕΟΔΥ, έχουν εντοπιστεί 16 περιστατικά των δύο νέων παραλλαγών, όλα στην Αττική, την Κρήτη και την Ήπειρο.
Τα 12 από τα 16 κρούσματα ανακοινώθηκαν κατά την τελευταία εβδομάδα, οπότε τα νέα περιστατικά σημείωσαν απότομη αύξηση.
Από τη μετάλλαξη ΒΑ.4 έχουν βρεθεί μέχρι σήμερα συνολικά 7 κρούσματα, ενώ από την ΒΑ.5 έχουν εντοπιστεί 9 περιστατικά. Τα 11 από τα 16 εντοπίστηκαν στην Περιφέρεια Κρήτης, τα 4 στην Περιφέρεια Αττικής και ένα στην Περιφέρεια Ηπείρου.
Ωστόσο, τα πραγματικά κρούσματα στη χώρα μας είναι κατά πολύ περισσότερα, καθώς οι γονιδιακές αναλύσεις είναι στοχευμένες και δειγματοληπτικές.
Ο Καθηγητής, Δημήτρης Θάνος, λέει πως δεν είναι καθόλου σαφές αυτή τη στιγμή, ποιος από τους δύο ιούς θα επικρατήσει στη χώρα μας.
“Δεν έχουμε αυτή τη στιγμή δεδομένα. Φυσικά και θα επικρατήσουν οι νέοι ιοί, όπως και σε άλλα μέρη του κόσμου. Μία από τις δύο, όμως, θα γίνει κυρίαρχη. Δεν ξέρουμε εάν θα κυριαρχήσει η Όμικρον 4, ή η Όμικρον 5. Θα κυριαρχήσει αυτό που θα έρθει “απ’ έξω”. Αν έρθουν στην Ελλάδα περισσότερα κρούσματα μετάλλαξη 4 από το εξωτερικό, θα κυριαρχήσει η Όμικρον 4 (ΒΑ.4), αν έρθουν περισσότερα Όμικρον 5 (ΒΑ.5) θα κυριαρχήσει η Όμικρον 5”, επισημαίνει.
Σύμφωνα πάντως με πληροφορίες, αναμένονται και στη χώρα μας ταλαντώσεις της πανδημίας, δηλαδή μια αύξηση η οποία αναμένεται να συμβεί το επόμενο διάστημα. Η αύξηση αυτή, ωστόσο, δεν αποκλείεται να μην προέρχεται από τις νέες υπερμεταδοτικές παραλλαγές, αλλά από τη σχεδόν πλήρη άρση των περιοριστικών μέτρων και ειδικά της μάσκας στους κλειστούς δημόσιους χώρους.
Μυστήριο η αύξηση της πανδημίας μόνο στην Πορτογαλία
Οι δύο υποπαραλλαγές της οικογένειας Όμικρον έχουν ήδη προκαλέσει νέα κύματα κυρίως στη Νότια Αφρική και την Πορτογαλία.
Ο Olivier Schwart, επικεφαλής στο Ινστιτούτο Παστέρ στο Παρίσι, λέει πως υπάρχει ακόμη εξαιρετική ασάφεια σχετικά με την ανοσία και την προστασία που έχουμε απέναντι στους νέους “εισβολείς”.
«Ο ιός εξακολουθεί να είναι μεταδοτικός και προσπαθεί να διαφύγει από την παγκόσμια ανοσία που έχει αναπτυχθεί στον πληθυσμό. Αυτό οδηγεί σε ένα προφανές ερώτημα, δεδομένου ότι η συντριπτική πλειοψηφία του πληθυσμού έχει εμβολιαστεί και οι μισοί από αυτούς έχουν επίσης μολυνθεί από την Όμικρον: Πόσο καιρό θα προστατευόμαστε από τους νεοφερμένους BA.4 και BA.5;», είπε.
Τα “νεότερα μέλη” της οικογένειας Όμικρον εντοπίστηκαν για πρώτη φορά στη Νότια Αφρική, όπου τον Απρίλιο και Μάιο προκάλεσαν ένα νέο κύμα λοιμώξεων. Στην Πορτογαλία, η υποπαραλλαγή BA.5 που επικράτησε τον Απρίλιο, προκάλεσε μια πολύ σημαντική αύξηση των λοιμώξεων.
Η περίπτωση της Πορτογαλίας, ωστόσο, είναι μοναδική στην Ευρώπη και εγείρει ερωτηματικά. «Είναι το κύμα BA.5 στην Πορτογαλία τόσο ισχυρό επειδή στη χώρα αυτή δεν προηγήθηκε κύμα της Όμικρον 2 (BA.2), σε αντίθεση με τις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες; Άρα, θα προστατευθούν περισσότερο όσες χώρες είχαν ένα κύμα BA.2, πριν από την άφιξη των BA.4 /BA.5;», αναρωτήθηκε ο Arnaud Fontanet, επιδημιολόγος, μέλος του επιστημονικού συμβουλίου Covid-19 και διευθυντής του παγκόσμιου τμήματος υγείας στο Ινστιτούτο Παστέρ.
Προς το παρόν, πάντως, δεν υπάρχουν δεδομένα σχετικά με την προστασία που παρέχει η μόλυνση από τον προηγούμενο ιό Όμικρον 2 (BA.2). Φαίνεται, ωστόσο, πως σε χώρες που επλήγησαν από το κύμα BA.2, όπως είναι η Ελλάδα, η Δανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γερμανία και η Γαλλία, αρχίζουν να κυκλοφορούν τα στελέχη BA.4 και BA.5, αλλά εξακολουθούν να είναι σε πολύ χαμηλά επίπεδα για να μας δώσουν αξιόπιστα δεδομένα, λένε οι επιστήμονες.