Σήμερα το απόγευμα, η εταιρεία παρουσία πολιτικών παραγόντων της χώρας, θα «αποβιβαστεί» στη Νάξο προκειμένου να παρουσιάσει την υλοποίηση μιας ιδέας που πρότεινε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στον βασικό μέτοχο της Amazon Τζεφ Μπέζος, κατά τη συνάντησή τους στην Αντίπαρο το καλοκαίρι του 2021. Η ιδέα αυτή δεν είναι άλλη από το να μετατρέψει η Amazon ένα αιγαιοπελαγίτικο νησί της χώρας σε «έξυπνο» νησί.
Σήμερα στις 18:30 η Amazon θα παρουσιάσει λύσεις «έξυπνης» διαχείρισης των μαρινών του νησιού, εφαρμογές διαμοιρασμού αγαθών μέσω drones στα νησιά του Αιγαίου, εφαρμογές τηλεϊατρικής, εφαρμογές υψηλής διασυνδεσιμότητας κ.ά.
Με μια δέσμη από 17 διαφορετικές δράσεις, όλες σχετικές με τη σύγχρονη ψηφιακή τεχνολογία, η Νάξος μετατρέπεται σε Smart Island.
Εδώ και μήνες έχουν ξεκινήσει δοκιμαστικές πτήσεις drones, τα οποία προβλέπεται ότι θα μεταφέρουν βιολογικό υλικό και φάρμακα όχι μόνο μεταξύ διαφορετικών τοποθεσιών της Νάξου, αλλά από και προς τα κοντινά νησιά.
Τα drones θα συμπληρώσουν το ήδη εγκατεστημένο σύστημα τηλεϊατρικής, σώζοντας ακόμη και ζωές αν παραστεί έκτακτη ανάγκη.
Παράλληλα, διαφορετικού τύπου drones, εφοδιασμένα με κάμερες και πομπούς, θα χρησιμοποιούνται από το Λιμενικό Σώμα Νάξου για τον άμεσο έλεγχο εν εξελίξει συμβάντων στη θαλάσσια περιοχή γύρω από το νησί και σε απόσταση έως και 12 χλμ. περίπου από την ακτή. Είναι αυτονόητο ότι σε περιπτώσεις ναυτικών ατυχημάτων, η χρήση των drones μπορεί να αποτρέψει μια επαπειλούμενη καταστροφή.
Στο νησί δημιουργείται ένα κύκλωμα τύπου Internet of Things (IoT) με την τοποθέτηση, π.χ., ηλεκτρονικών αισθητήρων στις θέσεις στάθμευσης οι οποίες προορίζονται αποκλειστικά για ΑμεΑ ή οχήματα του Λιμενικού Σώματος. Με παρόμοιους αισθητήρες θα είναι εφοδιασμένοι και οι κάδοι απορριμμάτων, έτσι ώστε να εξορθολογιστεί πλήρως η διαδικασία της αποκομιδής και της ανακύκλωσης. Στο σχέδιο εντάσσεται ακόμη και η εκπαίδευση των κατοίκων του νησιού στην αξιοποίηση των σημερινών ψηφιακών εργαλείων προκειμένου απλοποιηθεί η σχέση τους με το Ελληνικό Δημόσιο και, κατά συνέπεια, να επιτευχθεί οικονομία σε χρόνο και ενέργεια.
Το όλο σχέδιο «Νάξος – Το επόμενο ελληνικό Smart Island βασίζεται στην τεχνική υποδομή που προσφέρει η Amazon Web Services, η οποία έχει αναλάβει τον συντονισμό πολλών άλλων εταιρειών (ελληνικών και πολυεθνικών, startups κ.λπ.), καθώς και δημόσιων φορέων που εμπλέκονται ως συνεργάτες στην υλοποίηση του έργου, όπως τα υπουργεία Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Ανάπτυξης, Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής και η Τοπική Αυτοδιοίκηση, με την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου και τον Δήμο Νάξου κ.λπ. Εκτός των άλλων, το έργο στη Νάξο σχεδιάζεται εξαρχής με τη λογική του υποδείγματος, εφόσον η ευρύτερη προοπτική του σχεδίου είναι η ένταξη πολλών άλλων ελληνικών περιοχών, νησιωτικών και μη, στην κατηγορία Smart Island/Smart City κ.ο.κ.
Deal Μητσοτάκη – Μπέζος
Η αρχική ιδέα για τη Νάξο συζητήθηκε εν σπέρματι κατά την ανεπίσημη συνάντηση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον ιδρυτή της Amazon Τζεφ Μπέζος στην Αντίπαρο. Κατόπιν, το ελληνικό τμήμα της Amazon Web Services (AWS) ανέλαβε τη διερεύνηση των προοπτικών υλοποίησης και πλέον το επιτελείο της έχει ήδη ολοκληρώσει τη σχεδίαση της αρχιτεκτονικής για το σύνολο του έργου, διαδικασία εξαιρετικά ευαίσθητη αλλά και θεμελιώδης σε ό,τι αφορά την περαιτέρω υλοποίηση του project.
Αλλωστε, στις υπηρεσίες και την τεχνογνωσία της AWS -ιδιαίτερα στην τεχνολογία του υπολογιστικού νέφους (cloud)- βασίζεται η λειτουργία των περισσότερων από τις προγραμματισμένες smart δράσεις στη Νάξο.
Σχηματικά, η φιλοσοφία του σχεδίου «Νάξος, Smart Island» αναλύεται σε τρεις πυλώνες:
α) Βιωσιμότητα, με τη μείωση της ενεργειακής και περιβαλλοντικής επιβάρυνσης του νησιού από την καθημερινή δραστηριότητα ντόπιων και τουριστών.
β) Αναβάθμιση της ποιότητας ζωής ειδικά για τους μόνιμους κατοίκους του, μέσω της αποτελεσματικής βελτίωσης των υπηρεσιών υγείας και έκτακτων αναγκών, επικοινωνίας, συναλλαγών, μεταφορών κ.ο.κ.
γ) Αύξηση της τουριστικής κίνησης προς τη Νάξο και τις Μικρές Κυκλάδες, με την προσέλκυση επισκεπτών αλλά και ψηφιακών νομάδων για μακροχρόνια ή μόνιμη εγκατάσταση. Το σχέδιο-ναυαρχίδα του συγκεκριμένου πυλώνα είναι η δημιουργία της smart μαρίνας.
Διότι με μια ψηφιακή εφαρμογή για φορητές συσκευές (app), π.χ., ο κυβερνήτης ενός σκάφους θα γνωρίζει οτιδήποτε σχετικά με το λιμάνι της Νάξου, όπως αν υπάρχει χώρος και δυνατότητα ελλιμενισμού, τι είδους παροχές διατίθενται (σέρβις, νερό, ρεύμα, σύνδεση στο Ιντερνετ κ.λπ.). Γι’ αυτό και η smart μαρίνα θεωρείται το πρώτο και κρίσιμο βήμα για τη διαφήμιση της Νάξου και ευρύτερα της Ελλάδας ως ενός καθ’ όλα σύγχρονου προορισμού, ενός τόπου όπου κάθε επισκέπτης και για όσο διάστημα θα βρίσκεται εκεί δεν θα νιώσει ούτε για μία στιγμή αποκομμένος από τον υπόλοιπο κόσμο, εκ των πραγμάτων περιορισμένος ως προς τις συναλλαγές ή τις υποχρεώσεις του, προσωπικές, κοινωνικές, επαγγελματικές κ.λπ. Η μικρή ιστορία του σχεδίου «Νάξος, Smart Island» ξεκίνησε το περσινό καλοκαίρι από τη φιλική συνάντηση του κ. Μητσοτάκη με τον κ. Μπέζος.
Με τη συντροφιά συζύγων, συντρόφων και επιφανών φίλων όπως ο Τομ Χανκς και η Νταϊάν φον Φίρστενμπεργκ, ο Ελληνας πρωθυπουργός και ο Αμερικανός κροίσος συζήτησαν, μεταξύ άλλων, την πιθανότητα δημιουργίας ενός πρότυπου κέντρου ψηφιακού πολιτισμού στο Αιγαίο. Σε επόμενη φάση, ο πρώην πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Ελλάδα, Τζέφρι Πάιατ, είχε συνάντηση με τον γενικό διευθυντή του Ευρωπαϊκού Δημόσιου Τομέα της Amazon Web Services, Κάμερον Μπρουκς, παρόντων και των ανώτατων στελεχών του ελληνικού τμήματος της AWS.
Ο κ. Πάιατ μετέφερε την ιδέα του «Smart Island», εστιάζοντας στην ενασχόληση της AWS με τα drones για διάφορες χρήσεις ανά τον κόσμο: από τη συντήρηση ανεμογεννητριών σε δύσβατα σημεία έως τον ψεκασμό γεωργικών καλλιεργειών σε διάφορα μέρη του κόσμου. Εν τέλει, αφού εξετάστηκαν εναλλακτικές επιλογές, η AWS κατέληξε ότι η Νάξος είναι το ιδανικό σημείο της ελληνικής επικράτειας. Κατόπιν, η AWS άρχισε συστηματικές επαφές με τα υπουργεία Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, καθώς και με την Deloitte.
Η συγκεκριμένη εταιρεία, που δραστηριοποιείται σε πολύ μεγάλο φάσμα επιχειρηματικών υπηρεσιών, αποδείχθηκε παράγοντας-κλειδί για την επιτάχυνση του σχεδιασμού και της υλοποίησης του έργου στη Νάξο. Διότι η Deloitte είχε ήδη αναπτύξει ένα σύστημα μεταφοράς βιολογικού υλικού και φαρμάκων στη Σκωτία, οπότε διέθετε ήδη την απαραίτητη εμπειρία ώστε να συνδράμει την AWS στη σύνθεση της κατάλληλης φόρμουλας για τη Νάξο. Μέσω της Deloitte αποκτήθηκε πρόσβαση σε ένα πολύτιμο μητρώο καταγραφής της συμπεριφοράς των ανέμων στο Αιγαίο, το οποίο έχει καταρτιστεί και ενημερώνεται από το Βρετανικό Ναυτικό.
Μάλιστα, στο αρχείο αυτό υπάρχουν στοιχεία για τους ελληνικούς ανέμους σε βάθος τριακονταετίας. Εξυπακούεται ότι χωρίς αναλυτικά δεδομένα για τα ατμοσφαιρικά χαρακτηριστικά οποιοσδήποτε σχεδιασμός για τα drones θα διέτρεχε κίνδυνο να καταλήξει σε παταγώδη αποτυχία. Εχοντας εξασφαλίσει ότι η Deloitte θα παρείχε το λογισμικό για την ιχνηλάτηση και την παρακολούθηση των drones στη Νάξο -software που δημιουργήθηκε επίσης από Ελληνες τεχνικούς-, η AWS Ελλάδος ακολούθως διερεύνησε το ισχύον νομικό πλαίσιο για τη μεταφορά ιατροφαρμακευτικού και βιολογικού υλικού, αλλά και τον κατάλληλο πάροχο drones. Κατ’ αυτόν τον τρόπο επιβεβαιώθηκε ότι τη σχετική άδεια μεταφοράς, επί του παρόντος, έχουν μόνο τα ΕΛ.ΤΑ. Courier και η DHL. Αλλά σε ό,τι αφορά τα drones αυτά καθαυτά, οι συσκευές της ελληνικής Altus κρίθηκαν η απολύτως καλύτερη επιλογή.
Μια άλλη Νάξος Σύμφωνα με το σχέδιο «Νάξος, Smart Island», περίπου έως το τέλος του τρέχοντος έτος και εφόσον θα έχουν επιλυθεί τα πάσης φύσεως κωλύματα (νομικά, τεχνικά κ.λπ.), τα drones θα μεταφέρουν, π.χ., φάρμακα σε ειδικές θήκες προς οπουδήποτε χρειαστεί εντός της πτητικής εμβέλειάς τους. Θα απογειώνονται πιθανότατα από την ταράτσα του Νοσοκομείου Νάξου και σε κάθε προορισμό θα υπάρχουν αντίστοιχα «καταφύγια» προσγείωσης για την εκφόρτωση και τον ανεφοδιασμό τους. Η AWS προβλέπει ότι στην αρχική φάση τα drones θα πετούν με συνεχή χειροκίνητο έλεγχο.
Στο επόμενο στάδιο ο χειριστής απλώς θα ελέγχει αν το drone πετά χωρίς προβλήματα στο προκαθορισμένο δρομολόγιό του, ενώ στο τέλος οι πτήσεις θα εκτελούνται εντελώς αυτόνομα: οποιοσδήποτε γιατρός ή νοσηλευτής του Νοσοκομείου Νάξου θα τοποθετεί τα φάρμακα ή το βιολογικό υλικό στη θήκη μεταφοράς και απλώς θα δίνει την εντολή στο drone να εκτελέσει το δρομολόγιο προς τον εκάστοτε προορισμό. Ετσι, άνθρωποι που βρίσκονται σε κατάσταση επείγουσας ανάγκης και χρειάζονται αμέσως τη χορήγηση κάποιας συγκεκριμένης ουσίας θα καλύπτονται εντός μερικών λεπτών από αέρος.
Εκτός από την AWS, την Deloitte, την Altus και τους κρατικούς φορείς, στο project εμπλέκεται επιπλέον μια ομάδα οργανισμών, ιδιωτικών και μη. Η ΟΤΕ Academy, φέρ’ ειπείν, έχει αναλάβει την επιμόρφωση των κατοίκων του νησιού στις ψηφιακές δεξιότητες, μέσω προγραμμάτων διά βίου μάθησης. Η Wind πραγματοποιεί ξεχωριστές δοκιμές, με προοπτική δραστηριοποίησης στις μεταφορές υλικών και προϊόντων με τα δικά της drones, ενώ θεωρείται βέβαιο ότι το επόμενο διάστημα -και με δεδομένο το προσωπικό ενδιαφέρον του πρωθυπουργού για την πρόοδο του project- η Νάξος θα προσελκύσει ακόμη περισσότερους συνεργάτες.
Επί του παρόντος, η Amazon Web Services έχει ήδη προχωρήσει στην εγκατάσταση της πρώτης κεραίας για το ασύρματο δίκτυο LoRaWAN. Κατά πολύ διαφορετικό από τα ισχυρά δίκτυα της κινητής τηλεφωνίας, το LoRaWAN είναι χαμηλής όχλησης και προορίζεται αποκλειστικά για την υποστήριξη του Internet of Things. Για το κύκλωμα δηλαδή των αισθητήρων, των πομποδεκτών κ.λπ. που ελέγχουν την ορθή χρήση των κάδων απορριμμάτων και των ειδικών θέσεων στάθμευσης στο λιμάνι της Νάξου. Αν, π.χ., κάποιος σταθμεύσει το όχημά του σε μη προβλεπόμενη θέση, το σύστημα θα ενημερώνει τους υπευθύνους για τη διενέργεια του σχετικού ελέγχου και την ενδεχόμενη απομάκρυνση του παρανομούντος αυτοκινήτου.
Κατά παρόμοιο τρόπο θα λειτουργούν οι «έξυπνοι» κάδοι απορριμμάτων με αισθητήρες πλήρωσης, έτσι ώστε τα απορριμματοφόρα να μην εκτελούν άσκοπα δρομολόγια καταναλώνοντας καύσιμα και επιβαρύνοντας την ατμόσφαιρα με ρύπους. Ως προς τις υπόλοιπες καινοτομίες που εισάγει το project «Νάξος, Smart Island» προβλέπονται επιπλέον η δημιουργία ενός πολυλειτουργικού ψηφιακού κόμβου με κάθε είδους υπηρεσία και πληροφορία για τους τουρίστες, η υποβοήθηση της τοπικής γεωργικής και κτηνοτροφικής παραγωγής με drones και ψηφιακές εφαρμογές, ακόμη και η παρατήρηση του μικροκλίματος του νησιού μέσω της συνεργασίας της AWS με το Εθνικό Κέντρο Ερευνας Φυσικών Επιστημών «Δημόκριτος». Γενικότερα, η μετατροπή της Νάξου σε Smart Island θα χρησιμοποιηθεί ως case study για το υπό διαμόρφωση νομοσχέδιο που αφορά το καθεστώς των αυτόνομων πτήσεων drones στην Ελλάδα, κάτι που υπογραμμίζει έτι περαιτέρω τη σημασία του έργου.