Η εποχή του πυρηνικού εκβιασμού πρέπει να τελειώσει», τόνισε τη Δευτέρα ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, εν μέσω νέων απειλών της Ρωσίας προς τη Δύση για χρήση πυρηνικών όπλων, εφόσον απειληθεί η εδαφική ακεραιότητά της.
Σε αυτή πλέον προσμετρά τα υπό ρωσικό έλεγχο και κατοχή εδάφη στην ανατολική και νότια Ουκρανία, τα οποία ετοιμάζεται πυρετωδώς να προσαρτήσει, σχεδόν αμέσως μετά την ολοκλήρωση των τοπικών δημοψηφισμάτων-παρωδία σε Λουγκάνσκ, Ντονέτσκ, Χερσώνα και Ζαπορίζια και με φόντο την επεισοδιακή μερική επιστράτευση στην ίδια τη Ρωσία.
«Δεν μπλοφάρω» ως προς τη χρήση πυρηνικών όπλων, τόνισε ο Ρώσος πρόεδρος στο τελευταίο διάγγελμά του. Προειδοποίηση που δείχνουν να λαμβάνουν τώρα σοβαρά το Κίεβο και η Δύση, στη λογική ότι ο Ρώσος πρόεδρος Πούτιν θα μπορούσε να αποτολμήσει το αδιανόητο, ων πολύπλευρα -εντός και εκτός συνόρων- στριμωγμένος.
Μια πτυχή αυτής της εικόνας συμπληρώνει και η τελευταία αποτίμηση των επιπτώσεων των δυτικών κυρώσεων στη ρωσική πολεμική «μηχανή». Από τα πιο απλά ως τα πιο σύνθετα, δείχνει να αντιμετωπίζει πια σοβαρές ελλείψεις.
Ελλείψεις σε ημιαγωγούς… μέχρι και σε πυραύλους
Από την αρχή της ρωσικής εισβολή στην Ουκρανία, η Μόσχα «πόνταρε» στη στρατιωτική υπεροχή της, την ανεπτυγμένη αμυντική βιομηχανία της και τα τεράστια αποθέματά της σε πυρομαχικά και όπλα: από σφαίρες και οβίδες, έως υπερηχητικούς πυραύλους Kinzhal, που κατά δήλωση του ρωσικού υπουργείου Άμυνας έχουν ήδη χρησιμοποιηθεί στα πεδία των μαχών.
Όλα αυτά της έδιναν ένα σημαντικό πλεονέκτημα για μια παρατεταμένη μάχη. Έπειτα από επτά μήνες πολέμου ωστόσο οι όροι δείχνουν να αλλάζουν.
Οι ρωσικές δυνάμεις έχουν ήδη χρησιμοποιήσει τεράστιο όγκο πυρομαχικών. Εξοπλισμένος πια με αμερικανικούς πυραύλους HIMARS, ο ουκρανικός στρατός έχει εντείνει τις επιθέσεις κατά ρωσικών στρατιωτικών αποθηκών στα μέτωπα του πολέμου. Παράλληλα, οι δυτικές κυρώσεις έχουν αρχίσει να περιορίζουν την παραγωγής της ρωσικής πολεμικής βιομηχανίας.
Λόγω έλλειψης εισαγόμενων ηλεκτρονικών εξαρτημάτων, και δη ημιαγωγών, αρκετές μονάδες της αμυντικής βιομηχανίας της Ρωσίας αναγκάστηκαν να περιορίζουν την παραγωγή τους ή ακόμα και να κλείσουν.
Μεταξύ αυτών, αναφέρει η εφημερίδα Les Echos, είναι το εργοστάσιο αντιαεροπορικών πυραύλων στο Ουλιάνοφσκ, το εργοστάσιο πυραύλων αέρος-αέρος Vympel και ο κατασκευαστής αρμάτων μάχης Uralvagonzavod, ο μεγαλύτερος στη χώρα.
Δυτικές εκτιμήσεις αναφέρουν ότι η Μόσχα έχει ήδη χρησιμοποιήσει το 75% του αποθέματος 3.000 πυραύλων Κρουζ, αντιμετωπίζοντας τώρα δυσκολίες στην αναπλήρωσή του.
Εξετάζοντας 27 τύπους ρωσικών όπλων που περιήλθαν στην κατοχή των Ουκρανών στα πεδία των μαχών, η βρετανική δεξαμενή σκέψης σε θέματα άμυνας και ασφάλειας Royal United Service Institute (RUSI) ανέφερε ότι όλα περιείχαν κρίσιμα λειτουργικά εξαρτήματα, που κατασκευάζονται από 70 δυτικές εταιρείες.
Στο «κυνήγι» των μικροτσίπ
Υπό τον κλοιό των κυρώσεων, στις οποίες συμμετέχουν κορυφαίες κατασκευάστριες χώρες ημιαγωγών, το Κρεμλίνο φέρεται τώρα να καταφεύγει ακόμη στην ανακύκλωση μικροεπεξεργαστών από… πλυντήρια και ψυγεία.
Οι ουκρανικές αρχές έχουν αναφέρει ότι αυτά τα εξαρτήματα βρέθηκαν τον τελευταίο καιρό στο επίκεντρο του «πλιάτσικου» σε κατεχόμενα εδάφη.
Αν και η «μαύρη αγορά» θα μπορούσε εν τω μεταξύ να αποτελέσει μια εναλλακτική, είναι ακριβή, λιγότερο αξιόπιστη, χρονοβόρα και σε ορισμένες περιπτώσεις μη αποτελεσματική για συγκεκριμένα εξαρτήματα, ειδικά τα γερμανικά.
Έτσι, πρόσφατα αποχαρακτηρισμένα έγγραφα των αμερικανικών υπηρεσιών πληροφοριών, που επικαλέστηκαν οι New York Times, ανέφεραν ότι η Μόσχα έχει στραφεί στη Βόρεια Κορέα για την αγορά εκατομμυρίων βλημάτων πυροβολικού και ρουκετών.
Υπάρχουν επίσης αναφορές για χρήση μέρους των αποθεμάτων πυρομαχικών της Λευκορωσίας και για μεταφορές σημαντικών ποσοτήτων από τη Συρία πίσω στη Ρωσία.
Σήμερα η Μόσχα εκτιμάται ότι χρησιμοποιεί στα μέτωπα της Ουκρανίας ως επί το πλείστον μη τηλεκατευθυνόμενες οβίδες και βόμβες που χρονολογούνται από τις δεκαετίες του ‘70 και του ‘80, με δυνατότητα μακροπρόθεσμης αναπλήρωσής τους.
Οι δυνάμεις του Κιέβου έχουν επίσης αναφέρει ότι έχουν εντοπίσει συντρίμμια από ιρανικής κατασκευής μη επανδρωμένα αεροσκάφη (drones).
Ένας άλλος αντίκτυπος των κυρώσεων εν τω μεταξύ φέρεται ότι είναι η καθυστέρηση στην καταβολή των αμοιβών μέρους των ρωσικών στρατευμάτων, με αυξανόμενα κρούσματα άρνησης εκτέλεσης διαταγών.
Κατά τα λοιπά, στο προεδρικό διάταγμα για τη μερική επιστράτευση 300.000 εφέδρων αναφέρονται για έκαστο αμοιβές ύψους 50.000 ρουβλιών (844,2 ευρώ) μηνιαίως, εφάπαξ αποζημίωση 500.000 ρουβλίων (8.442 ευρώ) για ελαφρύ τραυματισμό, 1.000.000 ρουβλίων για βαρύ τραυματισμό και 3 εκατομμυρίων ρουβλιών (50.653 ευρώ) που θα καταβάλλεται στους συγγενείς, σε περίπτωση θανάτου.
Παράπλευρες… απώλειες
Όχι ότι και η Ουκρανία δεν έχει τις δικές της ανησυχίες για τις προμήθειες όπλων και πυρομαχικών. Με τον χειμώνα να πλησιάζει και το «παράθυρο» του χρόνου για κλείνει για ευρείας κλίμακας αντεπιθέσεις, το Κίεβο ζητά διαρκώς και μετ’ επιτάσεως περισσότερα βαρέα όπλα από τη Δύση.
Και οι ΗΠΑ και η ΕΕ διακηρύττουν ότι θα συνεχίζουν να υποστηρίζουν την Ουκρανία «για όσο χρειαστεί». Σύμφωνα πάντως με τον επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, Ζοζέπ Μπορέλ, τα αποθέματα όπλων των «27» έχουν μειωθεί σημαντικά, λόγω των προμηθειών στην Ουκρανία.
Επικαλούμενη παράλληλα Αμερικανό αξιωματούχο, η Wall Street Journal ανέφερε προσφάτως ότι οι αποστολές στρατιωτικής βοήθειας στο Κίεβο εξάντλησε ορισμένους τύπους πυρομαχικών στα αμερικανικά αποθέματα και ότι το Πεντάγωνο άργησε να αναπληρώσει το οπλοστάσιό του, πυροδοτώντας ανησυχίες για την στρατιωτική ετοιμότητα των ΗΠΑ. Και δη σε μια περίοδο αυξημένων εντάσεων με την Κίνα.