Μετά το χάος που προκάλεσε η ανακοίνωση του τελευταίου μίνι προϋπολογισμού στην οικονομία της Βρετανίας, αλλά και στους κυβερνώντες Τόρις, η νεοσύστατη κυβέρνηση της Λιζ Τρας αναγκάστηκε τελικά σε υποχώρηση, με μια… «κολοτούμπα».
Εν μέσω λοιπόν ενός διχαστικού κομματικού συνεδρίου στο Μπέρμιγχαμ υπό τον κλοιό εξοργισμένων διαδηλωτών, αλλά και ανοιχτών απειλών στελεχών των Συντηρητικών για νέα ανταρσία, ο υπουργός Οικονομικών Κουάσι Κουάρτενγκ αναγκάστηκε ουσιαστικά να κάνει πίσω ένα βήμα.
Ανακοίνωσε λοιπόν ότι ανακαλεί την κατάργηση της ανώτατης κλίμακας φορολόγησης εισοδημάτων, με την οποία θα ευνοούνταν σκανδαλωδώς τα «παχιά» πορτοφόλια.
Όμως ο υπουργός Οικονομικών -γνωστός και ως «ο μαύρος Μπόρις», λόγω διάφορων συγκλίσεων με τον πρώην πρωθυπουργό της Βρετανίας στην προσωπική πορεία τους- αρνήθηκε να παραδεχτεί ότι ο μίνι προϋπολογισμός είναι λάθος στο σύνολό του. Εξ ου και απέρριψε εκ νέου το ενδεχόμενο να παραιτηθεί.
Ήξεις αφήξεις…
Το μέτρο που αναίρεσε -και όπως χθες διευκρίνισε απλά αναβάλει ως προς την εφαρμογή του- «αποπροσανατόλισε την προσοχή από ένα ισχυρό πακέτο μέτρων», επέμεινε ο Κουάρτενγκ, υπερασπιζόμενος τις εξαγγελίες του.
Παραδέχθηκε επίσης ότι η κατάργηση του ανώτατου φορολογικού συντελεστή 45% -ο οποίος πρακτικά αγγίζει μόνο την… «αφρόκρεμα» της ελίτ της Βρετανίας- ούτως ή άλλως δεν θεωρείτο πιθανό να περάσει στη Βουλή των Κοινοτήτων. Το είχαν ήδη καταστήσει σαφές βουλευτές των Συντηρητικών, διαμηνύοντας ότι θα το καταψήφιζαν.
Τα προβλήματα ωστόσο για την κυβέρνηση της Λιζ Τρας και τους Τόρις δείχνουν μόνο να διογκώνονται, παρά να λιγοστεύουν. Πολλοί τώρα στο κόμμα ζητούν άμεση αναδίπλωση και ως προς τις εξαιρετικά αντιδημοφιλείς περικοπές κοινωνικών δαπανών και επιδομάτων.
Η ήδη προβληματική χρηματοδότηση του αμφιλεγόμενου μίνι προϋπολογισμού τίθεται πλέον ανοιχτά εν αμφιβόλω, όπως επίσης ισχύει πια και για τις ικανότητες της ίδιας της Λιζ Τρας.
Καθώς όμως δεν έχει περάσει καλα-καλά ένας μήνας από την εσωκομματική εκλογή της για τη διαδοχή του Μπόρις Τζόνσον στη Ντάουνινγκ Στριτ, πολλοί Τόρις αξιώνουν τώρα την παραίτηση του υπουργού Οικονομικών και στενότερου πολιτικού της συνεργάτη. Ή όπως λένε ανωνύμως στον βρετανικό Τύπο πηγές του κυβερνώντος κόμματος: «και με τους δύο σε θέση ευθύνης, απλά δεν λειτουργεί».
Οι… «Μπάτμαν και Ρόμπιν» της Ντάουνινγκ Στριτ
Tολμηρός, έξυπνος και… παράξενος κατά τον Economist, υπερόπτης και αλαζόνας κατά αναφορές στον βρετανικό Τύπο από παλαιότερους συνεργάτες του, ο Κουάρτενγκ λέγεται ότι συχνά αμφιταλαντεύεται μεταξύ των ρόλων του «ρεαλιστή» και του «ιδεολόγου».
Σε αυτό που δείχνει να μένει σταθερός μέχρι στιγμής είναι στον ρόλο του έμπιστου συνεργάτη της Λιζ Τρας, η οποία παραμένει ακόμη αμφίβολο εάν θα αποφάσιζε να τον θυσιάσει άμεσα για να σώσει την πολιτική καριέρα της από ένα σύντομο και δη άδοξο τέλος.
Παρά το διαφορετικό υπόβαθρο, οι δυό τους μοιράζονται πολλά, πέρα από την ίδια ηλικία -είναι αμφότεροι 47 ετών- και την ίδια γειτονιά στο Γκρίνουιτς.
Από την ταυτόχρονη εκλογή τους κιόλας στη Βουλή των Κοινοτήτων, το 2010, έδειξαν na συντονίζονται σε έναν άκρατο θατσερισμό.
Θέση που αποτύπωσαν από το 2012 στο βιβλίο Britannia Unchained, το οποίο συνέγραψαν μαζί με άλλους τρεις τότε ανερχόμενους «αστέρες» της βρετανικής σκληροπυρηνικής Δεξιάς.
Σε αυτό το υπερ-νεοφιλελεύθερο μανιφέστο, χαρακτήριζαν τους Βρετανούς εργάτες «από τους πιο τεμπέληδες» στον κόσμο και τάσσονταν υπέρ σχεδόν της πλήρους απορρύθμισης των πάντων.
Από τότε μιλούσαν για δραματική μείωση των δημόσιων δαπανών και για ισοδύναμες φορολογικές περικοπές. Και παρά το γεγονός ότι ο Κουάρτενγκ έχει σχολιάσει πρόσφατα σχετικά με αυτό το πόνημα ότι έκτοτε έχουν πολλά αλλάξει, ο επίμαχος μίνι προϋπολογισμός που παρουσίασε με υπεροψία στα τέλη Σεπτεμβρίου δείχνει να φέρει ξεκάθαρα εκείνη τη «σφραγίδα».
Όλα τα μέτρα που ανακοινώθηκαν είχαν εν τω μεταξύ είχαν συζητήσει και σχεδιάσει διεξοδικά μεταξύ του ίδιου και της Τρας από το περασμένο καλοκαίρι, πριν καν αναλάβουν τα νέα τους καθήκοντα.
«Ο Κουάσι και η Λιζ είναι δίδυμο. Μοιάζουν λίγο με τον Μπάτμαν και τον Ρόμπιν, υποστηρίζοντας ο ένας τον άλλον», είχε αναφέρει πρόσφατα ένας κοινός φίλος τους στους Times. «Είναι και οι δύο ελαφρώς κοινωνικά ακατάλληλοι, φιλικοί σπασίκλες και ισχυρογνώμονες με εναρμονισμένες απόψεις»…
Μεταξύ… «Σκύλλας και Χάρυβδης»
Αυτές οι απόψεις προφανώς και παραμένουν απαράλλαχτες. Αρκεί να αναλογιστεί κανείς ότι, παρά την «ταπεινωτική» -όπως χαρακτηρίστηκε- «κωλοτούμπα», το πολιτικό δίδυμο επιμένει στην άμεση εφαρμογή του μεγαλύτερου μέρους του οικονομικού προγράμματος που έχει εξαγγείλει.
Εν μέσω κατακραυγής και σάλου, στη Βρετανία το αποκαλούν πλέον ειρωνικά «kami-kwasi», σε ένα λογοπαίγνιο του ονόματος του Κουασί και της λέξης «καμικάζι».
Και μάλιστα δικαίως, δεδομένου ότι -τουλάχιστον προσώρας- οι Τρας και Κουάρτενγκ επιμένουν σε όλα τα άλλα αντιλαϊκά μέτρα του μίνι προϋπολογισμού, διατηρώντας ανέπαφα τα 43 από τα αρχικά προβλεπόμενα 45 δισεκατομμύρια λίρες σε περικοπές φόρων.
Εφόσον παραμείνουν αμετακίνητοι ως προς αυτό τον στόχο, θεωρείται με μαθηματική ακρίβεια βέβαιη η δραστική περικοπή δαπανών και επιδομάτων.
Κάτι που θα πλήξει περαιτέρω τους οικονομικά ασθενέστερους και θα γιγαντώσει τις κοινωνικές ανισότητες, την ώρα που το βιοτικό επίπεδο των Βρετανών ήδη υφίσταται τη χειρότερη συρρίκνωση εδώ και δεκαετίες.
Σκιαγραφώντας την κοινωνική λαίλαπα, η δεξαμενή σκέψης Resolution Foundation, ενδεικτικά τονίζει ότι μια περικοπή των δημοσίων δαπανών μεταξύ 37-47 δισεκατομμυρίων λιρών έως το 2026 θα ισοδυναμεί με το κλείσιμο κάθε σχολείου στην Αγγλία.
Ακόμη και με την απομάκρυνση του Κουάρτενγκ από το υπουργείο Οικονομικών παραμένει, δε, αβέβαιο εάν η Τρας θα πειστεί ότι πρέπει -για όσο τουλάχιστον διάστημα παραμένει στην Ντάουνινγκ Στριτ- να αλλάξει πορεία.
Επιμύθιο
«Γιατί λοιπόν ενώ η χώρα απειλείται με μια λίρα αξίας όσο ένα δολάριο, χρέος 3 τρισεκατομμυρίων λιρών και επιπλέον ένα εκατομμύριο ανέργους, οι υπουργοί γράφουν στα παλιά τους τα παπούτσια τους μηχανισμούς λογοδοσίας, απολύουν αξιόπιστους δημόσιους αξιωματούχους και σπέρνουν αταξία στην πολιτική, μαζί με δυσλειτουργία στην αγορές και ανάβουν φωτιές ακριβώς τη στιγμή που θα έπρεπε να τις σβήσουν;», αναρωτιέται σε άρθρο του στον Guardian o Γκόρντον Μπράουν: πρώην πρωθυπουργός των Εργατικών την περίοδο της μεγάλης οικονομικής κρίσης του 2008, ο οποίος είχε δεχτεί το 2010 σφοδρές επικρίσεις για τους χειρισμούς του από τον τότε φρεσκοεκλεγμένο βουλευτή των Τόρις, Κουάσι Κουάρντενγκ.
«Για να ανακαλύψετε τον λόγο», δίνει την απάντηση στο άρθρο του ο Μπράουν, «πρέπει να ανατρέξετε πίσω στο 2012 και στο Britannia Unchained». «Η λίρα μπορεί να καταρρεύσει, το κόστος δανεισμού μπορεί να εκτιναχθεί στα ύψη, τα συνταξιοδοτικά ταμεία να παραπατούν στο χείλος του γκρεμού, η αγορά στεγαστικών δανείων να πέσει στα τάρταρα, οι συνταξιούχοι να παγώσουν, τα παιδιά να πεινάσουν και η ανισότητα μπορεί να διευρυνθεί περαιτέρω», αναφέρει επιγραμματικά για το σκεπτικό των συγγραφέων του και νυν κυβερνώντων.
«Σύμφωνα με αυτούς, όλα είναι ένα τίμημα που αξίζει να πληρώσουμε, γιατί η μοναδική οικονομία που μπορεί να επιτύχει είναι αυτή που βασίζεται στην εξυπηρέτηση των αναγκών των επενδυτών κεφαλαίων επιχειρηµατικού κινδύνου, οι οποίοι θα πρέπει να παρακινηθούν να μείνουν στη Βρετανία με εγγυημένη ελευθερία από εργασιακά, περιβαλλοντικά και κοινωνικά στάνταρτες– και , ιδανικά, απαλλαγμένοι φόρων».
πηγή: in.gr