Χαλκιδική: Σε κεντρική πλατεία σπάνια σαρκοφάγος από αρχαίο νεκροταφείο

Μια σπάνια σαρκοφάγος του 5ου αιώνα π.Χ. βρέθηκε πριν 20 χρόνια σε χωριό της Χαλκιδικής και πλέον τοποθετήθηκε στην κεντρική πλατεία του οικισμού Αφύτου, όπου μικροί και μεγάλοι μπορούν να θαυμάσουν το σπουδαίο αρχαιολογικό εύρημα,

Μάλιστα, στο οικόπεδο του χωριού της Χαλκιδικής που βρέθηκε η σαρκοφάγος πραγματοποιήθηκε ανασκαφή και εντοπίστηκαν από του αρχαιολόγους 47 τάφοι ποικίλλων τύπων.

«Έπειτα από πολλές προσπάθειες καταφέραμε, πρώτα να μεταφέρουμε και στη συνέχεια να τοποθετήσουμε μία από τις δεκάδες σαρκοφάγους που βρέθηκαν, στην πλατεία Αλετρά, σε ανασκαφική έρευνα που έχει γίνει το 2002, στο πιο κεντρικό σημείο του αρχαίου οικισμού της Αφύτου. Στόχος μας είναι να αναδείξουμε την αρχαία ιστορία μας και ο κόσμος να δει από κοντά ένα έκθεμα που σπάνια θα έβλεπε κάποιος στις μέρες μας από τόσο κοντά» τονίζει στο GRTimes.gr o υπεύθυνος των «Εθελοντών Αθύτου», Βασίλης Παυλής.

Σύμφωνα με πληροφορίες του GRTimes.gr το οικόπεδο ανήκει σε ιδιώτη, στο νότιο τμήμα του σύγχρονου οικισμού της Αφύτου, στον χώρο που εκτείνεται το νεκροταφείο της «Αρχαίας Αφύτιος». Η συγκεκριμένη σαρκοφάγος τοποθετείται χρονολογικά περίπου στο 5ο αιώνα π.Χ. και χαρακτηρίζεται από τους αρχαιολόγους της ανασκαφής, ως παιδικός τάφος. Η ανασκαφική έρευνα στην Αρχαία Αφύτιο ξεκίνησε το 2002, πραγματοποιήθηκε σε τέσσερις ανασκαφικές περιόδους και ολοκληρώθηκε το 2006. Συμμετείχαν περισσότεροι από δέκα ειδικοί.

Τι ανακάλυψαν οι αρχαιολόγοι για τις σαρκοφάγους

Στο μεγαλύτερο τμήμα του οικοπέδου, αποκαλύφθηκαν σε διάφορα βάθη σαράντα επτά τάφοι ποικίλλων τύπων, που χρονολογούνται από το τέλος του 6ου ή τις αρχές του 5ου μέχρι τον 4ο αι. π.Χ.. Πρόκειται για σαρκοφάγους, λακκοειδείς και κιβωτιόσχημους, ενώ οι ειδικοί δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο να γινόταν και επιτόπιες καύσεις νεκρών. Το συγκεκριμένο τμήμα του νεκροταφείου χρησιμοποιήθηκε για την ταφή τόσο ενηλίκων, όσο και παιδιών, ενώ διαφαίνεται μια τάση οι τύποι των τάφων, που προτιμώνται κάθε φορά, να είναι σε συνάρτηση με την ηλικία του νεκρού, αλλά και της χρονικής περιόδου στην οποία ανήκουν.

Συν τις άλλοις, οι έξι συνολικά σαρκοφάγοι που αποκαλύφθηκαν, χρονολογούνται στο πρώτο μισό του 5ου αιώνα π.Χ. και ανήκουν σε ταφές ενηλίκων, ενώ οι εννέα επιτόπιες καύσεις αφορούν επίσης πιθανόν ταφές ενηλίκων και κατανέμονται χρονολογικά στο δεύτερο μισό του 5ου και στον 4ο αι. π.Χ..

Επιπλέον, οι κιβωτιόσχημοι είναι μόνο τέσσερις και χρονολογούνται στον 5ο αι. π.Χ., ενώ οι λακκοειδείς τάφοι χρησιμοποιούνται σε ολόκληρη τη διάρκεια της χρήσης του νεκροταφείου. Ωστόσο, από τους 28 τάφους αυτού του τύπου, μόνο οι έξι ή επτά ανήκουν στα τέλη του 6ου αι. π.Χ., ενώ οι υπόλοιποι που είναι παιδικοί, ανήκουν, σύμφωνα με τους αρχαιολόγους τόσο στο δεύτερο μισό του 5ου αι. π.Χ. όσο και στον 4ο αι. π.Χ.. «Φαίνεται, ό,τι στην οψιμότερη περίοδο του δεύτερου μισού του 5ου και του 4ου αι. π.Χ. για τους ενήλικες προτιμάται η καύση, όσο για τα παιδιά αντί για τις καύσεις, συνεχίζεται να χρησιμοποιείται ο ενταφιασμός σε λακκοειδείς, αλλά και κιβωτιόσχημους τάφους» αναφέρουν οι αρχαιολόγοι στον τόμο: «Το αρχαιολογικό έργο στη Μακεδονία και στη Θράκη,20,2006».

Επιπροσθέτως, η επιμέλεια τους ήταν εξαιρετική, διότι στους λακκοειδείς τάφους των ενηλίκων είχαν τοποθετηθεί βαριές και μεγάλες πλάκες όπως θα δείτε και στις φωτογραφίες και τα βίντεο του GRTimes.gr, ενώ στις επιτόπιες καύσεις, που είναι συνήθως ιδιαίτερα επιμήκεις λάκκοι, δεν υπήρχαν λίθινες καλύψεις.

Όσον αφορά τον προσανατολισμό των ταφών, σύμφωνα με τους ειδικούς δεν υπήρχε σταθερότητα και παρατηρήθηκαν πολλές αποκλίσεις. «Η θέση κεφαλής του νεκρού είναι στα βόρεια και νότια ή στα ανατολικά και δυτικά» αναφέρουν στον τόμο.

Να σημειωθεί, ό,τι σε αρκετούς τάφους οι νεκροί φορούσαν κοσμήματα, το γεγονός αυτό αποτέλεσε και κριτήριο, ώστε να θεωρηθούν οι ταφές αυτές γυναικείες, ενώ η παντελής απουσία κοσμημάτων φαίνεται πιθανότερο ότι προσδιόριζε ανδρικές ταφές.

Πηγή: GrTimes.gr – «Το αρχαιολογικό έργο στη Μακεδονία και στη Θράκη»